قوم " صابئین " یا همان " مندائیان "، پیروان حضرت "یحیى" هستند. مندائیان نزدیک به ۱۹۵۰ سال پیش به دلیل اذیت و آزار برخى از اهالى اورشلیم به سوى رودخانه فرات کوچ کردند. اولین محل سکونت آنها شهر معروف تاریخى "حران" (در عراق امروزی) بود؛ سپس در امتداد رود فرات به جنوب حرکت کرده و ضمن استقرار برخى از آنها در شهرهاى بغداد و بصره و عماره در نهایت آخرین گروه به شهرهاى خرمشهر و هویزه و شوشتر رسیدند.
آداب و سنن دینی مندایی چنین است که در روزهاى یکشنبه در آب جارى کارون تعمید می کنند، قبله شان سمت "شمال آسمانى" است، نمازشان رکوع و سجود ندارد، سه بار در روز نماز می‌خوانند، در سال سی و چهار روز روزه می گیرند، هیچ عضو جدید نمی‌پذیرند، روحانیون صابئین براى شعائر دینى پولى دریافت نمی‌کنند بلکه خود صاحب شغل هستند و بیشترشان به زرگرى و نقره کارى مشغولند، عید نوروز را جشن می‌گیرند، به غذاهاى گیاهى و ماهى علاقه دارند، ذبح‌شان با چاقو است و شایعه اینکه آنها حیوانات را خفه میکنند حقیقت ندارد. از نکات جالب صابئین مندایی آن است که براى باقى‌ماندگان طوفان نوح یک غذاى متبرک مثل خیرات درست می کنند که حریصه نام دارد و با عدس تهیه می شود.
از جالب‌ترین و زیباترین اصول زندگی این قوم آن است که مندائیان، ازدواج دارند اما طلاق ندارند و عروس و داماد قبل از محرم شدن باید غسل تعمید شوند و یکى از قسمتهاى جالب عروسى آنها این است که روحانى سر عروس و داماد را سه بار به آهستگى به هم متصل می کند که نمادى از وصل روحانى آنهاست. لباس مراسم تعمید همگى سفید و از جنس کتان است و در حین تعمید روحانى تعمید کننده باید عصایى از درخت زیتون در دست داشته باشد. معبد یا مسجد آنها "مندى" نام دارد که به معناى عقل و عرفان است و از نى و حصیر تهیه می‌شود و باید به سمت "شمال‌آسمانى" باشد. نام کتاب مقدس مندائیان "گنزا ربا" به معناى گنج بزرگ است.
زبان مندایى شاخه‌اى از زبان ارامى قدیمى است و خط مندایى هم شاید بتوان گفت ترکیبى از خط عبرى و مانوى است. مندایان به خاطر آیین غسل، در کنار رودخانه‌هاى منطقه گرمسیرى مانند فرات و کارون زندگى می کنند. صابئین به سیاست هیچ علاقه‌اى ندارند و تبلیغ و تبشیر و عضو‌گیرى در این دین وجود ندارد یعنى ورود ممنوع و خروج آزاد است.
دکتر مسعود فروزنده – نویسنده، محقق و پژوهشگر تاریخ
